9. Darende Somuncu Baba ve Hulûsi Efendi Kültür Etkinlikleri çerçevesinde Es Seyyid Hulusi Efendi Vakfı tarafından sempozyuma davet edildim. Sempozyumda “Çocuklarda Manevi Eğitin ve Somuncu Baba Çocuk Dergisi” konulu sunumu yapmak için geçen Cuma günü Malatya’nın Darende ilçesine gittim.
Heyecanlıydım; çünkü Darende’de böyle bir etkinliğe ilk defa katılıyordum. Heyecanımın nedeni ise ilk defa gideceğim bir yer olmakla beraber otuza yakın akademisyenlerle birlikte bu sunumu yapmaya çalışmaktır.
Perşembe günü otobüse bindik ve Cuma sabahı Darende’ye vardık. Otobüs bizi Darende’nin girişinde bir otelin önünde indirdi. Otelin ismine baktım değişik bir isim; Tiryandafil Otel. Sonradan öğrendim ki Tiryandafil Darende’nin eski isimlerinden biri olan otuz yapraklı gül anlamına gelmekteymiş. Oteldeki istirahatın ardından kahvaltıya indim ve kahvaltı yaparken bir genç geldi. Hocam sempozyum buyunca arabamla size ben refakatçi edeceğim. Sizin gidip geleceğiniz yere kadar ben getirip götüreceğim dedi ve dönüş için otobüse bininceye kadarda öyle oldu.
Darende’nin farklı bir manevi havanın olduğunu hissettim. Sempozyum o kadar profosyenelce organize edilmiş ki organizatörleri takdir etmemek elde değil. Her şey yerli yerinde ve zamanında yapılmaktadır. İnsanlarında manevi bir hava var; sanki onları 40 yıldır tanıyor musun gibi kendini rahat hissetmektesin. Darende halkı Somuncu Baba ve Hulusu Efendi’nin vermiş olduğu manevi havayı yakalamışlar.
Milletvekili, vali, kaymakam ve belediye başkanları gibi devlet erkânın katıldığı sempozyumda çok başarılı geçtiğini düşünüyorum. Çünkü iki salonda dört oturumda gerçekleşen sempozyumda salonlar ful dolu idi. Bırakın halkın salona girip çıkmasını milletvekillerinden valisi, kaymakamından belediye başkanları sempozyumu sonuna kadar takip ettiler. Böyle tarih ve maneviyat kokan şehrin havasını bizlere teneffüs ettirdikleri için Es Seyyid Osman Hulusi Efendi Vakfı Başkanı H. Hamidettin Ateş Hocamın şahsında vakıf çalışanlarına, Darende Belediyesine ve Darende halkına şükranlarımı sunmak istiyorum.
Konya’nın Mevlana Hazretleri ile özleştiği gibi Darende’nin de Somuncu Baba ile özleşmiştir. Somuncu Baba’nın ve Hulusi Efendi’nin manevi atmosferine birde Darende’nin gül kokusu eklenince Darende daha farklı bir havaya bürünmüştür. Her yerde Hulusu Efendi Vakfı’nın çalışmalarını ve eserlerini görmekteyiz. Hulusi Efendi Vakfı’nın Darende’yi manevi olarak ihya ettikleri gibi tarihsel yapıları da ihya ettiklerini gördük.
Somuncu Babanın hikâyesini aşağı yukarı hepimiz duymuş yada okumuşuzdur. Somuncu Baba olarak da bilinen Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri, Osmanlı Padişahı Yıldırım Bayezid Han zamanında yaşamıştır. Bursa'da çilehanesinin yanında yaptırdığı ekmek fırınında somun pişirip çarşı pazar dolaşarak "Somunlar Müminler" nidasıyla insanlara ekmek dağıtmıştır. Bu sebeple Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri, Somuncu Baba ve Ekmekçi Koca olarak da tanınmıştır. Zamanın Padişahı Yıldırım Beyazıd Han Niğbolu zaferini kazanınca Allah'a şükür nişanesi olarak Bursa Ulu Camiini yaptırmıştır. Ulu Cami’nin açılış hutbesini Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri okumuş, hutbede Fatiha Suresini yedi farklı şekilde yorumlamıştır. Bu olağanüstü hutbeyi dinleyen cemaat Şeyh Hamid-i Veli Hazretlerine büyük bir teveccüh ve tazim göstermiştir. Manevi kişiliği ve bilgelik yönü ortaya çıkan Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri şöhretten korktuğu için talebeleriyle birlikte Bursa'dan ayrılır. (Somuncu Baba’nın hayatı için http://www.hulusiefendivakfi.org. adresine bakılabilir.)
Benim özellikle talebeleri dikkatimi çekti. Anadolu insanının manevi eğitimlerinde büyük katkıları olan talebelerinden; Hacı Bayramı Veli Hazretleri, Akşemsettin, Aziz Mahmut Hudayi, Şeyh Üftade, Halil Taybi Darende, Baba Yusuf Hakiki gibileri ilk akla gelenlerdir.
Darende; manevi bir havanın yanında tarihsel doku ile birlikte doğa harikasını da içinde barındırmaktadır. Somuncu Baba ile ilim yuvası olan Darende, coğrafi yapısıyla da tarih ve turizm şehri olmuştur. Darende’ye gidilip de görülebilecek yerlerden bazıları: Somuncu Baba Külliyesi, Abdurrahman Erzincani Külliyesi, Zengibar Kalesi, Günpınar Şelalesi, Tohma Kanyonu, Hasan Gazi Türbesi ve Şehitlik Anıtı, Hüseyin Paşa Hamamı ve Yusuf Paşa Bedesteni, Kudret havuzu, Balıklı Kuyular ve Çilehane, Medişeyh Cami ve Külliyesi.
Sonuç olarak Darende’deki sempozyuma katılmama vesile olan ve Somuncu Baba ve Hulûsi Efendi Kültür Etkinlikleri’ni düzenleyen Es Seyyid Osman Hulusi Efendi Vakfı ve Darende Belediyesi’ne teşekkür ederim.
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.