 |
| Mehmet Emin Karabacak |
Çocuklara verilecek nasihatlerde çocuğa uygun model olmakla birlikte yerinde ve zamanında özlü bir şekilde verildiği takdirde etkili olmaktadır. Çocuklara yapılacak uzun uzun nasihatler çocuklar tarafından hem sıkıcı bulunmakla hem de benimsenmemektedir.
Bir anne, çocuğunun yaklaşımı şu şekilde anlatmaktadır: “Ben çocuğumla hemen her gün akşamları sohbet etmeye çalışırım. Bunlar daha çok benim yaşadıklarım olumsuzlar adı altında nasihat türündendir. Fakat bu benim anlattıklarım çocuğun bir kulağından giriyor diğer kulağından çıkıyor. Anlatırken dilimde tüy biten bir konuyu bazen tutup tam tersini yapıyor. Oysa ben bu çocuğun iyiliğini düşünüyorum. Onların benim gibi sıkıntı çekmemelerini istiyorum. Beni okutan olmadı; fakat çocuklarımın okumalarını istiyorum. Ben bunları sonuna kadar okutmak istiyorum; fakat bunlarında okumaya niyetleri yok” demektedir.
Buna benzer yakınmaları anne babalardan fazlaca duymaktayız. Anne babalar genelde iyi niyetli olarak çocuklarının iyilikler için ve onlara doğru yolu göstermek için nasihat ederler.
Bazı anne babalar ise bunu abartarak çocuklar adına çocukların görev ve sorumluluklarını; ödev ve sınavlarını dahi düşünürler. Çocukların sınav kaygılarını dahi çocukları adına yaşayan bu anne babalar, çocukların adına çocukların bütün sorumluluklarını düşünüp onların daha iyi olmaları içinde arkasından bir tonla da nasihat etmeyi ihmal etmezler.
“Çocuğun sınavı var; fakat çocuk hiç oralı değil. Ders çalışmıyor. Bu çocuğun işi gücü oyun oynamak. Başka bir şey düşünmüyor ve yapmıyor. Sınavlara neden çalışması gerektiğini sınavı kazanamadığı takdirde iyi bir yerlere gelemeyeceği uzun uzun anlatıyorum. Benim anlattıklarıma karşı tamam diyor; fakat bir saat sonra yine aynı bildiğini okuyor. Çocuk çalışsa yapacak; fakat çalışmıyor. Bu çocuk geleceğini zerre kadar düşünmüyor” diyor bir baba.
Bu baba da çok iyi niyetli olmasına rağmen çocukların en büyük özelliği olan anı yaşamakla somut örnekleri model alacağını aklına dahi getiremiyor. Bu amaçla çocukları eğitip yetiştirilirken sürekli nasihat yerine uygun bir şekilde model olmak gerekir.
Evde çocuğun ders çalışmasını isteyen bir anne babanın çocuğuna model olması açısından kitaplarla haşır neşir olmaları gerekir. Çünkü çocuklar anne babaların sözlerine değil davranışlara baktıklarını bilmeyenimiz yoktur.
Çocukların söz ve nasihatlerden daha çok davranışları model aldığı her anne baba çok iyi bilmektedir. Olumsuz davranışlar sergileyen bir anne babanın çocuklarının olumsuz davranışları bırakması ve bu davranışların ne kadar yanlış olduğunu anlatmaya çalışması ne kadar etkili olabilir ki.
Yine kendisi olumsuz davranışlar sergilemede bir sakınca görmeyen; fakat çocuğunu olumsuz davranışlarına aşırı tepki veren bir anne babanın davranışları ne kadar tutarlı olabilir ki. Mükemmel çocuk yetiştirme konusunda çocuğa uygun şekilde model olmak yerine “çocuğum dediklerimi yap; fakat gittiğim yoldan gitme” sözü çocukta ne kadar etkileyici olabilir ki.
Bir anne, çocuğunun yaklaşımı şu şekilde anlatmaktadır: “Ben çocuğumla hemen her gün akşamları sohbet etmeye çalışırım. Bunlar daha çok benim yaşadıklarım olumsuzlar adı altında nasihat türündendir. Fakat bu benim anlattıklarım çocuğun bir kulağından giriyor diğer kulağından çıkıyor. Anlatırken dilimde tüy biten bir konuyu bazen tutup tam tersini yapıyor. Oysa ben bu çocuğun iyiliğini düşünüyorum. Onların benim gibi sıkıntı çekmemelerini istiyorum. Beni okutan olmadı; fakat çocuklarımın okumalarını istiyorum. Ben bunları sonuna kadar okutmak istiyorum; fakat bunlarında okumaya niyetleri yok” demektedir.
Buna benzer yakınmaları anne babalardan fazlaca duymaktayız. Anne babalar genelde iyi niyetli olarak çocuklarının iyilikler için ve onlara doğru yolu göstermek için nasihat ederler.
Bazı anne babalar ise bunu abartarak çocuklar adına çocukların görev ve sorumluluklarını; ödev ve sınavlarını dahi düşünürler. Çocukların sınav kaygılarını dahi çocukları adına yaşayan bu anne babalar, çocukların adına çocukların bütün sorumluluklarını düşünüp onların daha iyi olmaları içinde arkasından bir tonla da nasihat etmeyi ihmal etmezler.
“Çocuğun sınavı var; fakat çocuk hiç oralı değil. Ders çalışmıyor. Bu çocuğun işi gücü oyun oynamak. Başka bir şey düşünmüyor ve yapmıyor. Sınavlara neden çalışması gerektiğini sınavı kazanamadığı takdirde iyi bir yerlere gelemeyeceği uzun uzun anlatıyorum. Benim anlattıklarıma karşı tamam diyor; fakat bir saat sonra yine aynı bildiğini okuyor. Çocuk çalışsa yapacak; fakat çalışmıyor. Bu çocuk geleceğini zerre kadar düşünmüyor” diyor bir baba.
Bu baba da çok iyi niyetli olmasına rağmen çocukların en büyük özelliği olan anı yaşamakla somut örnekleri model alacağını aklına dahi getiremiyor. Bu amaçla çocukları eğitip yetiştirilirken sürekli nasihat yerine uygun bir şekilde model olmak gerekir.
Evde çocuğun ders çalışmasını isteyen bir anne babanın çocuğuna model olması açısından kitaplarla haşır neşir olmaları gerekir. Çünkü çocuklar anne babaların sözlerine değil davranışlara baktıklarını bilmeyenimiz yoktur.
Çocukların söz ve nasihatlerden daha çok davranışları model aldığı her anne baba çok iyi bilmektedir. Olumsuz davranışlar sergileyen bir anne babanın çocuklarının olumsuz davranışları bırakması ve bu davranışların ne kadar yanlış olduğunu anlatmaya çalışması ne kadar etkili olabilir ki.
Yine kendisi olumsuz davranışlar sergilemede bir sakınca görmeyen; fakat çocuğunu olumsuz davranışlarına aşırı tepki veren bir anne babanın davranışları ne kadar tutarlı olabilir ki. Mükemmel çocuk yetiştirme konusunda çocuğa uygun şekilde model olmak yerine “çocuğum dediklerimi yap; fakat gittiğim yoldan gitme” sözü çocukta ne kadar etkileyici olabilir ki.
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.
