Bu yazımız Bozkır Vilayeti (1) başlıklı yazımızın devamıdır. Aslında bu yazımızın başlığı da Bozkır Vilayeti olacaktı ve (2) sıra numarasını alacaktı. Ama Bozkır’ın il olması ile ilgili böyle bir yazıya ilgileri çekebilmek, geçmişte zamanlarını, paralarını ve fikri enerjilerini bu konuya vermiş Büyüklerimize vefa borcumuzu ödeyebilmek ve klişeleşmiş ifadeyle taşın altına herkesin elini sokabilmesi adına bu yazımızın başlığını “Bozkır İl Oluyor” şeklinde koymayı uygun buldum.
Bozkır’ın il olması hususundaki ısrarım, çok önemli bir temenninin yazı ile terennümünden ibarettir. Bozkır’ın il olması, bütün Bozkırlıların olduğu gibi elbette benim de gönlümde yatan aslandır. Ancak, Bozkır’ın il olabilmesi tek başına benim yapabileceğim bir şey olmadığı gibi, bu yazdığım yazı ile de olabilecek şey değildir. Benim amacım; üzeri küllenmiş olan köze bir nefes olabilmek, tek olan nefeslerin buluşmasına vesile olarak “Bozkır Nefes” olabilmektir.
Aslında Bozkır’ın il olması için yapılacaklar açık seçik bellidir. Bu yapılacakları ilerleyen satırlara bırakıp, tekrar geçmişe dönerek Bozkır’ın illik safahatındaki en önemli hususu hatırlayalım.
Bozkırlılar Vakfı’nın hatıralarımızdaki ışığı Bozkır Gündem Dergisi’nin 1994 yılı Mart ayında yayınlanan 28. Sayısında hemşehrimiz Kozağaçlı Abdullah Söylemez aynen şunları yazmıştı;
“17.1.1994 günü, Bozkır'ın il olması için Bozkır’ın merkezinde yapılan mitingden sonra: şimdi de Konya-Bozkır milletvekili Servet Turgut ve arkadaşları, T.B.M.M. Başkanlığına bir dilekçe vererek, Bozkır adı altında Bozkır’ın il olmasını ve buna bağlı 4 ilçe olmasını istediklerini bildirdiler.
Bozkır ismi ile bir il ve buna bağlı dört ilçe kurulmasına dair kanun teklifi şunlardan oluşmaktadır:
MADDE I- Konya iline bağlı BOZKIR ilçe merkez olmak üzere ve buna bağlı, Ahırlı, Hadim, Taşkent, Yalıhüyük ilçelerinin ve beldelerin ilçe yapılarak ilçelere bağlı belde ve köyler bağlanmak üzere Bozkır adı ile bir il kurulmuştur.
GEÇİCİ MADDE I- Bu kanuna göre kurulan BOZKIR İli ve ilçelerinde merkezi idarenin oluşturacağı teşkilata ait kadroları kanunun yürürlüğe girişinden itibaren geçecek 30 günlük süre içerisinde ihdas etmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
GEÇİCİ MADDE 2- Bu kanunla kurulan ilde ve ilçelerde merkezi idarenin oluşturacağı teşkilat ile bütün atama işlemleri kanunun yürürlüğe girişinden itibaren 60 günlük süre içerisinde tamamlanır.
Bu süre içerisinde yeni kurulan BOZKIR ilinde ve bu ile bağlanan ilçelerde merkezi ve mahalli İdarelere alt her türlü iş ve işlemlerle idari ve adil davalar ve bunlara alt bütün iş ve işlemler hail hazır bağlılık durumuna göre yürütülür.
GEÇİCİ MADDE 3- Bu kanunla kurulan ilin özel idarelerinin genel meclisi bu ile bağlanan ilçelerin mevcut genel meclis üyelerinden teşekkül eder.
MADDE 2- Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3- Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
GEREKÇE
Fiziki mekândaki idari bölünmelerin, zaman içinde değişen şartlar sonucu yepyeni organizasyonlara yol açtığının çarpıcı örneklerini uluslararası düzeyde görmekteyiz. Aynı kural ülkelerin içinde de geçerliliğini sürdürmektedir. Ülkemizde de son yıllarda il ve ilçe düzeyinde idari sınırların, yerleşmelerin statülerinin değiştiğine tanık olmaktayız. Değişen bölgesel ilişkiler yeni idari yapılanmaları kaçınılmaz ve mecburi kılmaktadır.
Bu bakımdan; BOZKIR ilçesinin birleşme talebinde bulunan, Hadim, Taşkent, Ahırlı ve Yalıhüyük ilçeleriyle birlikte İL olma potansiyeline sahip olduğu kanaatindeyiz. Bu tezin doğru, olup olmadığına karar verebilmek için söz konusu ilçelerin birbirleriyle ilişkilerini; ekonomik, sosyal ve doğal özelliklerini incelemek gereklidir.
COĞRAFİ KONUMU
BOZKIR İlçe merkezi, Konya'nın güneyinde yer alan tarihi yerleşim birimlerimizdendir. Bağlı bulunduğu Konya ve ilçelerinden, Hadim, Taşkent, Seydişehir ve Beyşehir ile birlikte, farklı bir coğrafi konum arz etmektedir. Akdeniz kıyılarına uzanan konumu ile ve bu bölgenin iklimine yakın olmasıyla sulu tarım için daha elverişli bir merkezimizdir.
ULAŞIM:
Tamamlanmak üzere olan Ankara-Konya-Antalya devlet karayolu buradan geçmektedir. Yolun tamamlanmasıyla birlikte BOZKIR, İç Anadolu'yu Akdeniz'e bağlayan yol üzerindeki en önemli merkezlerden birisi olacaktır. Mevcut karayolları ile Konya, Seydişehir, Beyşehir, Hadim ve Taşkent ilçeleriyle iyi bir ulaşım ağı mevcuttur.
TARIM VE HAYVANCILIK
Mevcut ormanları, dağlardan inen akarsuların sağladığı imkânlarla iyi bir tarım ve meyvecilik merkezidir. Tarım ürünlerinin yanı sıra orman ürünlerinin de sağlıklı bir şekilde kullanılması temin edilirse, önemli bir yatırım merkezi olabilecek kapasitededir.
Ayrıca bölgenin doğal yapısının sağladığı imkânlarla yapılan hayvancılık bölgenin ihtiyacını fazlasıyla karşılayacak kapasitededir.
NÜFUS VE YÜZÖLÇÜMÜ:
BOZKIR ve çevresi topografik yapısı ile yerleşim için çok uygundur. Yerleşime uygunluğundan dolayı göç olgusu, ülkemizin diğer yörelerine oranla daha az yaşanmaktadır. Topografi yapının uygunluğunun tarım ve hayvancılık açısından sağladığı imkânlar, bölge insanını toprağına bağlamaktadır.
BOZKIR ilçesinin nüfusu, 1990 yılı Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre. 54.653’dür. 1.949 kilometrekaredir. Bu alanın yaklaşık yarısı orman arazisidir. Diğer kısımları ise her türlü yerleşim ve ekonomik faaliyetler İçin uygundur.
BOZKIR ilçesinin nüfusunun dışında, Hadim, Taşkent, Ahırlı ve Yalıhüyük ile birlikte toplam nüfus 135.949’dur.
TURİZM:
BOZKIR ve çevresindeki ilçeler, Konya'ya bağlı olması itibariyle turizm açısından ele alınmamış yörelerdir. Hâlbuki topografik yapısı itibariyle Bozkır ve çevre ilçeler av turizmiyle ülkemize iç ve dış turizmde büyük katkı sağlayacak bir potansiyele sahiptir.
Bozkır'ın il olmasıyla beraber bu potansiyel, yapılacak yatırımlarla harekete geçirilebilir.
SONUÇ:
BOZKIR ilçesinin birleşme talebinde bulunan, Hadim, Taşkent, Ahırlı ve Yalıhüyük ilçeleriyle birlikte İL olma potansiyeline sahip olduğu kanaatindeyiz. Bu tezin doğru olup olmadığına karar verebilmek için söz konusu ilçelerin birbirleriyle ilişkilerini; ekonomik, sosyal ve doğal özelliklerini incelemek gereklidir.
Yukarıda ortak özelliklerini açıkladığımız BOZKIR, Hadim, Taşkent, Ahırlı ve Yalıhüyük sosyal, ekonomik ve mekânsal itibariyle organik bir bütünlük arz etmektedir. Bölgenin doğal yapısı, kendisine bağlanması düşünülen İlçe ve beldeleri BOZKIR’ın hinderlantı olmaya zorlamıştır.
İdari bölünmeler, yerleşmelerin mekânsal dağılımıyla, bu yerleşmelerin aralarındaki ilişkilerle uyumlu olduğu ölçüde de başarılı olurlar. Amaç yerleşmelerin maksimum fayda sağlayacağı, gelişmeyi hızlandıracak bir organizasyonunu gerçekleştirmektir.
Konya ile Antalya arasında önemli bir alt merkez durumunda olan BOZKIR hindarlandında yer alan ve birleşmek İsteyen İlçe ve beldelerin mevcut gelişmesi ve potansiyeli dikkate alınarak il statüsüne girdiği takdirde çok daha hızlı gelişecek bir bölge olacaktır.
Bölgenin il olması halinde şehir merkezinin toplam nüfusu 65.000 civarında olacaktır, kendisine bağlanacak ilçe ve beldelerle birlikte nüfus 140.000’e ulaşacaktır. Adı geçen ilçeler, bu ilçelerin belde ve köyleri şimdiden Bozkır merkezinin fiili parçaları konumundadır.
Öneriler bu yeni idari yapılanma, mevcut sosyo-ekonomik bütünlüğün tescil edilmesi anlamını taşıyacaktır. Bu önerinin gerçekleşmesi ile bölgede yaşayan halkın özlemleri ve demokratik talepleri cevaplanmış olacak; bölgenin mevcut potansiyeli daha verimli bir hale getirilecek; ülke ekonomisine daha büyük zenginlikler sunulmasına imkân vereceği düşüncesindeyiz.
İl statüsüne geçmeyi bir prestij meselesi olarak değil; sosyal ve ekonomik planlamanın temel bir meselesi olarak görmekteyiz.”
T.B.M.M. Başkanlığına verilen bu kanun teklifinden sonra Servet Turgut bir basın toplantısı yapmıştır. Turgut toplantıda: “Son yıllarda ilçe ve il düzeyinde İdari sınırların, yerleşmelerin statülerin değiştiğine tanık olmaktayız. Değişen bölgesel ilişkiler yeni idari yapıları kaçınılmaz kılmaktadır. Biz de bu bakımdan Bozkır ilçesi ve birleşme talebinde bulunan Taşkent, Hadim. Ahırlı ve Yalıhüyük ilçeleri İle beraber il olma potansiyeline sahip olduğu kanaatindeyiz.” dedi.
Servet Turgut konuşmasını: “Bu amaçla da, Bozkır'ın il yapılması İle ilgili kanun teklifimizi T.B.M.M. Başkanlığına sunmuş bulunmaktayız. Kısa zamanda işleme konulması ve teklifimizin genel kurul önüne getirilmesi büyük dileğimizdir.” diyerek tamamladı.
Bozkır’ın il olması için geçmişte yapılanları anlatarak bugünümüze kadar gelmiş durumdayız. Buradan itibaren bu konu ile ilgili günümüzde yapılabilecekleri yazımızın devamı olacak üçüncü bölümde anlatmaya çalışacağım.
Saygılarımla.
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.