Değerli üreticiler tarımda makinalaşmanın hızlandığı ve buna paralel olarak ekili alanların genişleme sürecine girdiği 1950'li yıllardan itibaren, birim alandan daha yüksek ürün alma çabaları da yoğunlaşmıştır. Bu konuda yürütülen araştırmalar çok olumlu sonuçlar vermiş, bir yandan farklı ekolojik koşullara en uygun toprak işleme ve nadas hazırlama teknikleri geliştirilirken, diğer yandan da nadas alanlarının daraltılması ve uygun ekolojilerde ikinci hatta üçüncü ürün elde etme aşamalarına gelinmiştir.
Tarımdaki bu gelişmeler ve makinalaşma ile birlikte beklenen bazı yararlan sebebiyle hububat anızının yakılması konusu da ortaya çıkmıştır. Bilindiği üzere ANIZ, biçilen ekinin tarlada kalan sapına verilen addır. Yurdumuzda hububat hasadından sonra verimin yüksek olduğu ve saman sıkıntısı olmayan yıllarda, hububat alanlarının yaklaşık yarısının anızları yakılmaktadır.
Çiftçiler tarafından anız yakmanın tercih edilme sebebi:
Ø Toprak işlemede kolaylık sağlaması
Ø Daha yüksek verim beklentisidir.
Ø Anızın çok kolay, çabuk ve masrafsız olarak yok edilmesi
Ø Böcek ve diğer zararlılar ile çeşitli hastalıkların azaltılması, şeklinde sıralanabilir.
Anız yakmanın bu gibi tercih sebebi olan faydaları yanında aslında gözümüze pek çarpmayan ve faydalarından daha çok zararları vardır. Bizi ilgilendiren toprağa olan etkisi:Toprağın verimliliğini azaltır.
Toprak verimliliği üretimi etkileyen en önemli etkendir. Her çiftçi toprağının verimli olmasını ister ve bunun gayreti içerisinde bulunur. Toprak verimli oldukça daha sağlıklı ve daha bol üretim yapılır.
Toprağın organik maddesi yok edilir.
Toprağın organik maddesi yok edilir.
Toprak için çok önemli olan organik maddenin; yağış sularının emilmesini ve tutulmasını sağlamak, kümeleşmeyi temin ederek erozyonla taşınmayı önlemek, toprağın havalanmasını sağlamak gibi önemli fonksiyonları vardır. Toprak içerisindeki mikroorganizmalar zarar görür.
Anızın yakılması sırasında toprağın 1-3 cm .lik üst katmanının ısısı 50-750 C 'ye kadar çıkmakta, bu sebeple mikroorganizmaların %70 'i zarar görmektedir. Halbuki topraktaki mikroorganizmaların faaliyeti sonucu organik madde parçalanır, ayrışır ve humus haline dönüşür. Anız yakma toprağın özelliklerini bozar.
Anızı yakılan toprak erozyona maruz kalır.
Anızın yakılması sırasında toprağın 1-
Anızı yakılan toprak erozyona maruz kalır.
Bitki artıkları gerek toprak yüzeyini örterek ve gerekse kökleriyle toprağı kucaklayarak yelin üfürmesine, selin süpürmesine mani olur.
Anız yakma toprak yorgunluğunu artırır.
Anız yakma doğal dengeyi bozar.
Anız yakma Orman yangınlarının çıkmasına sebep olurlar.
Yukarıda saydığımız sebeplerden dolayı nedenle modern tarımda anız yakmaya yer yoktur. Ülkemizde 1993 yılından beri anız yakılması yasaklanmıştır. Ayrıca artık ülkemizde de anıza ekim yapabilen tarım makineleri bulunmakta ve bu makineler Devlet desteği sağlanmaktadır.
Değerli çiftcilerimizinde bu konuya dikkat etmeleri temennisiyle.
Ertuğrul limon
Ziraat Mühendisi
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.
