Peygamber efendimiz”Az konuşmak imandan, çok söz nifaktandır” buyurmaktadır.
Dil büyük nimettir. İyiliği de kötülüğü de büyüktür. Cennete de Cehenneme de götürür. İman ve küfür dildeki ifadeden anlaşılır. Dil ya hak konuşur ya batıl. Diğer uvuzların sahası dardır. Kulak sadece işitir, göz sadece görür. Dilin sahası ve manevra alanı ise geniştir.
Atalarımız derki.Sana senden olur, her ne olursa, başın selamet bulur, dilin durursa, Göz iki kulak iki, ağız tek, çok görüp çok dinleyip, az söylemek gerek! Nasihatini tembihlemişlerdir.
Yunus Emre de diyor ki: Sözünü bilen kişinin, yüzünü ağ ede bir söz. Sözü pişirip diyenin, işini sağ ede bir söz. Söz ola kese savaşı, söz ola kestire başı, Söz ola zehirli aşı bal ile yağ ede bir söz.
Dil üzerine çok söz söylenmiştir. Söz gümüşse sükût altındır. Söz insanın terazisidir. Fazlası ziyan, azı vakardır. Az konuşan kınanmaz, üstelik itibarı çok olur. Şaka alay ve boş konuşmak belaya yol açar. Çok konuşmak dostluğu bozar. Lüzumsuz konuşmak ayıpları açar, acı söyleyenden dostlar kaçar. Sükût âlimin ziyneti, cahilin ayıbına perdedir. Sözün en hayırlısı az ve anlaşılır olanıdır.
Dil irfan hazinesinin anahtarıdır, çok konuşan gönüldeki hizmet cevherini boşaltır. Az söz edeptir, güzel amelleri korumaya sebeptir. Hata yapmamanın tek yolu ketumiyet itidal ve tedbirdir.
Hayırlı söz keramet, sükût selamettir. Yalan zayıflatır imanı, rezil eder insanı. Dedikodu gıybettir, şiddetli bir afettir. Alay belki güldürür, ama kalbi öldürür. Çok gülmek ayıptır, ahiret için kayıptır. Dil söylerse gönül susar, gönül susunca, dil zehir kusar.
Çok konuşan gaf eder, vakti israf eder. Dil yarası ok yarasından acıdır. Akıllı bildiğini söylemez, deli söylediğini bilmez. Bilmem demek ilmin yarısıdır. Kime sır söylersen onun kulu olursun. Açıklanan sır yayılır muhakkak, sır saklamayana denir ahmak. Dil kılıç gibidir, iyi kullanılmazsa kendi ölümüne sebep olur.
Hikmeti konuşmakta değil, susmakta aramalıdır! Susmak aklın süsü ve cehaletin örtüsüdür. Tatlı dilli ve cömert elli olmalıdır.
Üç Hükümdarın öğüdü şöyledir:
*Bütün pişmanlıklarım söylediğim sözlerden oldu. Söylemediğim den hiç pişman olmadım.
*Söylemediğim sözlerin sahibiyim. Fakat söylediğim sözlerin esiriyim.
*Bazı sözleri söylemeye gücüm yetti, fakat söylediğim sözleri geri almaya gücüm yetmedi.
Uvuzlarımızdan en çok isyan edeni dildir. Kolaylıkla istediği tarafa gider. Her sabah, bütün uvuzlar, yalvararak dile derler ki; Bizim hakkımızı gözetmekte, Allah’tan kork, kötü söz söyleme, bizi ateş te yakma! Bizim dine uyup uymamamız senin sebebinledir. Sen doğru olursan biz de doğru oluruz. Sen eğri olursan biz de eğri oluruz. (Tirmizi)
Susmak verilmesi gereken en zor cevaptır. Konuşmaksa kolay olanıdır. Ben sustum isteyen konuşsun!
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.
