Dört zamanda dört şeyi korumak gerekir. Namazda gönlü, halk arasında dili, yiyip içmede boğazı, bir kimsenin evine girince de gözü korumaktır. İki şeyi hatırdan hiçbir zaman çıkarmamalıdır. Allah’ü Tealanın büyüklüğü ve ölümdür. İki şeyi de tamamen unutmaya çalışmalıdır. Bunlar da: bir kimseye yapılan iyilik ile dost ve yakınlardan görülen kötülüktür.
Lokman Hâkimin oğluna nasihatlerinin bir kısmı şöyledir: Ey oğlum! Dünya derin deniz gibidir. Çok insan onda boğulmuştur. Geminin takva, yükün iman, halin tevekkül olsun, umulur ki kurtulursun.
Ey oğlum! Âlimlere karşı öğünmek, akılsızlarla inatlaşmak ve meclislerde toplantılarda gösteriş yapmak için ilim öğrenme! İhtiyacım yok diyerek de ilmi terk etme.
Ey oğlum! Allah’ü Tealayı anan hatırlayan insanlar görürsen onlarla otur. Âlim olsan da ilminin faydasını görürsün ve ilmin artar, sen ehil isen sana öğretirler. Allah’ü Teâlâ onlara olan rahmetinden senide faydalandırır. Allah’ü Teâlâ’yı zikretmeyenleri görürsen onlardan uzak dur.
Ey oğlum! Horoz senden daha akıllı olmasın! O her sabah zikir ve tembih ediyor, sen ise uyuyorsun. Seçilmiş kullara teslim ol, kötülerle dost olma. Sakın kimseyi küçük görüp hakaret etme. Çünkü onunda seninde rabbiniz birdir.
Ey oğlum! İnsanlara iyilikleri emir ve nasihat edip kendini unutma! Yoksa mum gibi olursun. Mum insanları aydınlatır, fakat kendini yakıp eritir.
Ey oğlum! Yalandan çok sakın! Çünkü dinini bozar ve insanlar yanında mürüvvetini azaltır. Bununla hayatını, değerini ve makamını kaybedersin.
Ey oğlum! Kötü huydan, gönül dağınıklığından sakın. Sabırsız olma, yoksa arkadaş bulamazsın. İşini severek yap, sıkıntılara katlan. Bütün insanlara karşı iyi huylu ol. Ey oğlum! Hep üzüntülü olma, kalbini dertli kılma. İnsanların elinde olana tama etmekten sakın. Kazaya razı ol ve Allah’ü Teâlâ’nın sana verdiği rızka kanaat et.
Ey oğlum’ Dünya geçici ve kısadır. Senin dünya hayatın ise azın azıdır. Bunun da azının azı kalmış, çoğu geçmiştir. Tövbeyi yarına bırakma, çünkü ölüm ansızın gelip yakalar. Ey oğlum! Sükût etmekle pişman olmazsın. Söz gümüş ise sükût altındır. Helal lokma ye ve işlerinde âlimlere danış, işlerini nasıl yapacağını onlara sor.
Ey oğlum! Âlimler meclisine devam et. Bahar yağmuru ile yeryüzünü yeşillendiren. Allah’ü Teâlâ Âlimler meclisindeki hikmet nuru ile de müminlerin kalbini aydınlatır. Amel ancak yakın Allah’ü Telalaya olan ilim ve marifet ile yapılır. Herkes yakını nispetinde amel eder. Amel noksanlığı, yakin noksanlığından gelir.
Ey oğlum’ Bir hata işlediğinde hemen tövbe et ve sadaka ver. Ölümden şüphe ediyorsan uyku uyuma. Uyuduğun ve uyumak mecburiyetin kaldığın gibi, ölüme de mahkûmsun. Dirilmekten de şüphe ediyorsan, uykudan uyanma. Uykudan uyandığın gibi öldükten sonrada dirileceksin.
Ey oğlum! Helal kazanç ile yoksulluktan korun. Yoksul kimse şu üç musibetle karşılaşır: Din zayıflığı, Akıl zayıflığı ve mürüvvetin kaybolması. Merhamet eden merhamet bulur. Sükût eden selamete erer. Hayır, söyleyen kar eder. Kötü konuşan günahkâr olur. Diline hâkim olmayan pişman olur.
Ey oğlum! Dünya malından yetecek kadarını al. Fazlasını ahret için hayra sarf et, sıkıntıya düşecek ve başkasının sırtına yük olacak şekilde tembellik etme.
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.