Toplumumuzda titizlik hastalığı olarak bilinen bu davranışlar aslında bir kişilik bozukluğudur. Toplumun titizlik hastalığı dediği bu kişilik bozukluğu, psikolojide Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu olarak bilinmektedir.
Obsesif; saplantılı düşünce, sürekli tekrarlanan düşünce iken; kompulsif ise saplantı haline gelen ve yinelenen bu düşüncelerin davranışa dönüşmesi ve davranışları tekrar ettirmedir. Kısaca Obsesif-Kompulsif; saplantı-zorlantı demektir.
Kişinin iradesi dışında olan ve kişinin engelleyemediği düşünce yoğunluğudur. Kişinin bu davranışı istendik dışı bir olaydır.
Kişi düşüncesinin saçma olduğunu bilmesine rağmen bunu engelleyemez. Engellemeye çalıştıkça da istenmeyen düşünceler daha şiddetli olarak gelir. Bunun sonucunda ise kişi rahatlama adına istenmeyen hareketleri yapar.
Genel olarak erkek ve kadınlarda görülmekle beraber bizim kültürümüzde daha çok kadınlarda görülmektedir. Kırsal kesimde yaşayan kadınlardan çok şehirde yaşayan kadınlarda görülmektedir.
Bu hastalık, sosyoekonomik ve sosyokültürel seviyesi yüksek ailelerde daha çok görülmekte; “günahtır” , “ayıptır” kelimelerini fazla kullanan ailelerde daha da çok görülmektedir.
Titiz İnsanların En Belirgin Özellikleri
Titiz, kuralcı ve aşırı kontrolcüdürler. Konuşmaları aşırı derecede kibardır. Ayrıntıcılık belirgindir. İnsan ilişkilerinde çok kuralcıdırlar ve o derece de insanlara saygıları vardır.
Eşyaları belirli bir düzen içinde yerleştirme, yaptığı işleri hata olur korkusuyla tekrar tekrar gözden geçirme, ileride lazım olur diye bir şeyleri biriktirme gibi özellikleri vardır.
Elleri kirli olmadığı halde defalarca yıkama, temizlenen evi defalarca silip süpürme, aradığı her şeyin yerli yerinde olmasını isteme ya da birileri düzelttiklerimi bozar diye kimsenin dokunmasına izin vermeme, araba plakalarını okuma ya da apartmanların kaç kat olduğunu sayma, levhaları okumaktan kendini alamama gibi davranışları bulunmaktadır.
Kapıyı, pencereyi, ocağı, ışığı, musluğu kapattım mı? Elim kirlendi mi, arabayı kilitledim mi? gibi davranışı yapma adına çok karmaşık bir düşünce içinde yaşarlar.
Nedeni tam olarak bilinmese de Obsesif Kompulsif’in oluşmasında iki önemli sebep vardır. Bunlardan biri annenin titizliğini, davranışsal olarak çocuk eğitiminde de kullanmasıdır. Mükemmeliyetçi ve kuralcı bir anne babanın çocukları da bu hastalığa daha yatkın olmaktadır. Yani çocuğun bu konuda anne babasını model almasıdır.
“Lütfen”siz konuşturmama, “misiniz, musunuz” dışında cümle kurdurtmama. En küçük ıslaklıkta ve kirlenmede üzerini çıkartma, her şey için el yıkatma… gibi davranışlarla sürekli karşı karşıya kalan çocuk, bu davranışları kendisi de farkında olmadan içselleştirecektir.
(Devam Edecek)
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.
