Bozkır İlçesinde Yıllar önce faaliyetine başlanılan ve Bozkır ve Ülke elektrik ihtiyacının sağlanmasına katkısı olan HES’in dünden bugününe kadarki serüveni!..
11.Ekim Cuma günü Bozkır pazarındaydım. Daha önce görmüş olduğum Bozkır HES ini gezip incelemek düşüncesindeydim. Çünkü derelerimizden akıp giden suyun önemli miktarda elektrik enerjisini de alıp götürdüğünün yıllardan beri farkında olup bu enerjiyi kullanılır kılmanın mümkünatını araştırmamda ipucu bilgilerine bu santralde ulaşabileceğimi biliyordum.
Önce nüfus müdürlüğünde hemşehrimiz Mustafa Karlıbaşı ziyaret etmek istedim. Mustafa ve nüfus müdürümüzle sohbet ederken Zirveikelam.com sitesi sahibi Halil Şimşek Bey'de gelerek,elindeki fotoğraf makinesiyle ziyaretleri fotoğrafla kalıcı kılmanın pratiğe dökülmesini sağladı. Bozkır HES ziyaretine Halil Beyle birlikte gittik. Fotoğraflarımızı siteye yüklemek onun alanı yazıyı hazırlamak da benim alanımdı...
İşte Bozkır HES i ile ilgili bilgiler; (Bilgileri bize yakın ve samimi ilgisiyle aktaran sorumlu teknisyen Murat Çallı Bey'e teşekkür etmek görevimizdir.) Bozkır HES, Özbeyler Yatırım Araştırma AŞ. tarafından 49 yıllığına kiralanmış olup,taraflarınca işletilmektedir. 3 Personeli vardır. HES kış ve baharda iki türbin ile çalışmakta ve günlük ortalama 1610 kw elektrik üretmektedir. Yaz ve güz aylarında ise tek türbin devrede olup 810 kw/gün elektrik üretilmektedir. Bir ailenin aylık 100 kw elektrik tükettiğini farzedersek Bozkır Hes i kışın 480 hanenin yazın ise 240 hanenin elektrik ihtiyacını karşılamaktadır. Tek türbin şu anda 150 litre/ saniye su ile dönmektedir.
Değirmen boyrasına benzettiğimiz tazyikli su borusu olan cebri hat30 metre uzunluğunda olup düşü yüksekliği sadece 18 metredir. Eğer bu düşü yüksekliği Konya Dere HES inde olduğu gibi 63 metre veya daha yüksek olsaydı üretilen elektrik 489 değil 2000 hanenin elektriğini karşılayabilecekti.
Ancak santralin yapıldığı yıllar olan 1952-1956 yıllarında Bozkır için bu üretim yeterli görüldüğünden, santral Gevur Mahallesinin alt kısmındaki değirmenlerin arsasına kurulduğundan masrafı büyütmemek için bu düşme yüksekliği kafi görülmüştür.
Santral Alman mühendislerce yapılmış olup ,şu andaki türbinler Alman Siemens firmasına aittir. Santral yaklaşık 10 metreye 8 metreebadındaki basit bir binada faaliyet göstermekte olup,bina maliyeti son derece düşüktür. Bozkır Hes enterkonnekte sisteme (Enterkonnekte sistem bütün ülkenin elektrik üretim ve tüketim şebekelerinin birbirine bağlanması ) 1980 li yıllarda bağlanıncaya kadar hane sayısı arttığından şehrin ihtiyacını karşılamak üzere akaryakıtlı jeneratöre zaman zaman başvurma gereğini duymuştur.
Sorumlu teknisyen Murat Çallı' nın verdiği bilgilere göre devlet kişi veya kurumlara saatte 500 KW a kadar elektrik üretecek tesisi kurma ve üretilen elektriği satın alma garantisi vermektedir. Bu değer Bozkır Hes inin saatte bahar mevsiminde ürettiği 70 KW tin tam 8 katı bir büyüklüktür. Bakalım böylesi imkanlar suyla beraber akıp dururken işbilmez yerel yöneticiler daha hangi yıllara kadar bakıp duracaklardır. Değirmen deresinde suyun en az olduğu Eylül ayında 60 lt/sn su akmaktadır. Konya Dere Hes inde enerji üreten sular ,daha sonra Konya içme suyu şebekesinde kullanılmaktadır.
Çatak veya diğer meyilli dere yataklarında 18 metreden çok daha fazla su düşürme imkanları mevcuttur. Çok az bir suyla çok büyük değerde elektrik üretilebilir. Zaten baharda derelerimizde en az 500 litre /saniye su gürül gürül akıp Bozkır Bağbaşı barajlarına doğru koşmaktadır....
Cenab-ı Allah Kuran'da bir çok ayeti "DÜŞÜNMEZ MİSİNİZ ?....Akletmez misiniz? " sorusuyla tamamlar... Müslümanlar düşünmeyi ve akletmeyi bırakıp taklit dönemine girdikleri 1100-1200 miladi yıllarından beri ilimde ve teknolojide maalesef var olamamışlardır. Mevlüt Yanar 13 Ekim 2013
Yukarıda Mevlüt YANAR hocamın ayrıntılı bir şekilde ifade edip aktardığı şekli çerçevesinde Korualan ve Hadim Belediye idaresi tarafından tekraren düşünülmesi gerektiği hususlar olduğu kanaatindeyim.Korualan Kasabası Sugözü,Borönü,Çatak,Değirmenderesi mevkilerinde böyle bir santralın yapılabilmesi için neden bir çalışma olmasın !..Saygılarımla.Hatıp.10 Kasım 2013
TÜM FOTOĞRAFLAR İÇİN TIKLAYINIZ!!!
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.
