Seydişehir Eti Alüminyum A.Ş’nin 2005 yılında yapılan özelleştirme işlemi hakkında yargı tarafından yürütmeyi durdurma ve iptal kararları verilmesine rağmen Anayasa’ya, yasalara ve şartnameye aykırı bir şekilde yürütülen işlemlerin araştırılarak ortaya çıkarılması, görevini yapmayan sorumluların ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İç Tüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılmasını arz ve teklif ediyoruz.
Mustafa KALAYCI
Konya Milletvekili
GEREKÇE
Seydişehir Eti Alüminyum A.Ş.'nin %100 kamu hissesinin blok olarak 17.6.2005 tarihinde yapılan ihale sonucu 305 milyon dolara satılması Özelleştirme Yüksek Kurulunun 25.7.2005 tarih ve 2005/84 sayılı kararı kabul edilmiştir. Satış tüm tesisleri, boksit rezervlerini, Antalya’daki limanı ve Oymapınar Santralının 49 yıllık işletme hakkını kapsamaktadır. Ancak bu özelleştirme işlemi bugüne kadar birçok davaya konu edilmiştir.
Bu konuda açılan davalarla ilgili verilen yargı kararları şu şekildedir:
ÖYK kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemli dava (2005/7977 E);
- Danıştay 13. Dairesi 29.5.2006 tarihinde yürütmeyi durdurma kararı vermiştir.
- Danıştay İDDK 28.9.2006 günlü kararıyla itirazı reddetmiştir (2006/1045K).
- Danıştay 13. Dairesi 27.11.2007 tarihinde iptal kararı vermiştir (2007/7898K).
- Danıştay İDDK 3.6.2010 tarihinde onama kararı vermiştir (2010/1254K).
- Danıştay İDDK 9.12.2010 tarihinde karar düzeltme talebini reddetmiştir (2010/2316K).
İhalenin iptali ve yürütmenin durdurulması istemli açılan dava (2006/797 E);
- Danıştay 13. Dairesi 21.6.2006 tarihinde yürütmeyi durdurma kararı vermiştir.
- Danıştay İDDK 28.9.2006 günlü kararıyla itirazı reddetmiştir (2006/1046K).
- Danıştay 13. Dairesi 27.11.2007 tarihinde iptal kararı vermiştir (2007/7896K).
- Danıştay İDDK 3.6.2010 tarihinde onama kararı vermiştir (2010/1253K).
- Danıştay İDDK 9.12.2010 tarihinde karar düzeltme talebini reddetmiştir (2010/2317K).
İhale Komisyonu kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemli açılan dava (2006/1400 E);
- Danıştay 13. Dairesi 20.7.2006 tarihinde yürütmeyi durdurma kararı vermiştir.
- Danıştay İDDK 28.9.2006 günlü kararıyla itirazı reddetmiştir(2006/1130K).
- Danıştay 13. Dairesi 27.11.2007 tarihinde iptal kararı vermiştir (2007/7897K).
- Danıştay İDDK 3.6.2010 tarihinde onama kararı verilmiştir (2010/1252K).
- Danıştay İDDK 9.12.2010 tarihinde karar düzeltme talebini reddetmiştir (2010/2318K).
Yargı kararlarının uygulanmaması nedeniyle açılan tazminat davası;
- Ankara 16’ncı Asliye Hukuk Mahkemesi 27.3.2012 günlü kararıyla; Başbakan ve dönemin ÖYK üyesi 5 Bakanı, Özelleştirme İdaresi Başkanı ve Başkan Vekilini 10 bin lira tazminata mahkûm etmiştir.
- Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 24.9.2013 tarihli kararıyla bu hükmü onamıştır.
Yargı kararlarının uygulanmamasını içeren düzenleme hakkında açılan dava;
- Özelleştirme işlemleri hakkında verilen yargı kararlarını uygulama konusunda Bakanlar Kuruluna yetki veren 26.4.2012 tarih, 6300 sayılı Kanunla yapılan düzenleme Anayasa Mahkemesinin 3.10.2013 günlü kararı ile iptal edilmiştir.
- Özelleştirme işlemlerini iptal eden yargı kararlarıyla ilgili herhangi bir işlem yapılmamasını öngören 12.6.2012 tarihli Bakanlar Kurulu kararı hakkında da Danıştay 13. Dairesi 26.12.2013 günlü yürütmenin durdurulması kararı vermiştir.
Ancak, Eti Alüminyum A.Ş.'nin özelleştirme işlemi hakkındaki ne yürütmeyi durdurma, ne iptal, ne de onama kararları uygulanmış; hiçbir şey olmamış gibi davranılarak yargı kararları, yasalar, anayasa, dolayısıyla hukuk çiğnenmiştir.
Ayrıca, ihale şartnamesinde; Oymapınar Santralında üretilen elektriğin, Otoprodüktör Lisansı çerçevesinde Şirketin sadece kendi üretimi için kullanması şartı bulunmaktadır. İlgili mevzuata göre Otoprodüktörlerin bir yılda ürettiği elektrik miktarının % 20’sini satabilme hakkı olup, bu oran EPDK tarafından 2002 yılında % 25’e, 2006 yılında % 30’a, 2007–2008–2009 yılları için % 50’ye yükseltilmiş, 2010 yılı için % 20’ye geri çekilmiştir.
Halbuki, Şirketin yaptığı satışın her yıl %25’in üzerinde olduğu, 2009 yılında limitin çok üzerine çıkarak üretimin %74,8’ini piyasada sattığı Enerji Bakanının resmi cevaplarından anlaşılmaktadır. 2009 yılında yapılan bu elektrik satışının parasal karşılığı 210 milyon liradır. Buna göre iki yıllık elektrik satış geliri, neredeyse tüm özelleştirme bedelini karşılamaktadır.
İhale şartnamesine göre, hisse satış sözleşmesinin ve maden ruhsatlarının feshini, Oymapınar Santralının işletme hakkının iptalini gerektiren bu duruma neden göz yumulduğu ve EPDK’nın arz güvenliği açısından ihtiyaç duyulacak hallere münhasır bu oranı artırma yetkisi olmasına karşın, bu özelleştirmenin akabinde her yıl neden artırdığı, hatta 2006 ve 2007 yılları için alınan kararlarla geriye dönük niçin artırdığı araştırılmalıdır.
Bu itibarla; yargı kararlarının ve şartname hükümlerinin uygulanmaması nedeniyle Anayasa’ya, yasalara ve şartnameye aykırı bir şekilde yürütülen işlemlerin tüm yönleriyle ortaya çıkarılması, görevini yapmayan sorumluların ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis Araştırması açılması gerekli görülmektedir.
- Danıştay 13. Dairesi 29.5.2006 tarihinde yürütmeyi durdurma kararı vermiştir.
- Danıştay İDDK 28.9.2006 günlü kararıyla itirazı reddetmiştir (2006/1045K).
- Danıştay 13. Dairesi 27.11.2007 tarihinde iptal kararı vermiştir (2007/7898K).
- Danıştay İDDK 3.6.2010 tarihinde onama kararı vermiştir (2010/1254K).
- Danıştay İDDK 9.12.2010 tarihinde karar düzeltme talebini reddetmiştir (2010/2316K).
İhalenin iptali ve yürütmenin durdurulması istemli açılan dava (2006/797 E);
- Danıştay 13. Dairesi 21.6.2006 tarihinde yürütmeyi durdurma kararı vermiştir.
- Danıştay İDDK 28.9.2006 günlü kararıyla itirazı reddetmiştir (2006/1046K).
- Danıştay 13. Dairesi 27.11.2007 tarihinde iptal kararı vermiştir (2007/7896K).
- Danıştay İDDK 3.6.2010 tarihinde onama kararı vermiştir (2010/1253K).
- Danıştay İDDK 9.12.2010 tarihinde karar düzeltme talebini reddetmiştir (2010/2317K).
İhale Komisyonu kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemli açılan dava (2006/1400 E);
- Danıştay 13. Dairesi 20.7.2006 tarihinde yürütmeyi durdurma kararı vermiştir.
- Danıştay İDDK 28.9.2006 günlü kararıyla itirazı reddetmiştir(2006/1130K).
- Danıştay 13. Dairesi 27.11.2007 tarihinde iptal kararı vermiştir (2007/7897K).
- Danıştay İDDK 3.6.2010 tarihinde onama kararı verilmiştir (2010/1252K).
- Danıştay İDDK 9.12.2010 tarihinde karar düzeltme talebini reddetmiştir (2010/2318K).
Yargı kararlarının uygulanmaması nedeniyle açılan tazminat davası;
- Ankara 16’ncı Asliye Hukuk Mahkemesi 27.3.2012 günlü kararıyla; Başbakan ve dönemin ÖYK üyesi 5 Bakanı, Özelleştirme İdaresi Başkanı ve Başkan Vekilini 10 bin lira tazminata mahkûm etmiştir.
- Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 24.9.2013 tarihli kararıyla bu hükmü onamıştır.
Yargı kararlarının uygulanmamasını içeren düzenleme hakkında açılan dava;
- Özelleştirme işlemleri hakkında verilen yargı kararlarını uygulama konusunda Bakanlar Kuruluna yetki veren 26.4.2012 tarih, 6300 sayılı Kanunla yapılan düzenleme Anayasa Mahkemesinin 3.10.2013 günlü kararı ile iptal edilmiştir.
- Özelleştirme işlemlerini iptal eden yargı kararlarıyla ilgili herhangi bir işlem yapılmamasını öngören 12.6.2012 tarihli Bakanlar Kurulu kararı hakkında da Danıştay 13. Dairesi 26.12.2013 günlü yürütmenin durdurulması kararı vermiştir.
Ancak, Eti Alüminyum A.Ş.'nin özelleştirme işlemi hakkındaki ne yürütmeyi durdurma, ne iptal, ne de onama kararları uygulanmış; hiçbir şey olmamış gibi davranılarak yargı kararları, yasalar, anayasa, dolayısıyla hukuk çiğnenmiştir.
Ayrıca, ihale şartnamesinde; Oymapınar Santralında üretilen elektriğin, Otoprodüktör Lisansı çerçevesinde Şirketin sadece kendi üretimi için kullanması şartı bulunmaktadır. İlgili mevzuata göre Otoprodüktörlerin bir yılda ürettiği elektrik miktarının % 20’sini satabilme hakkı olup, bu oran EPDK tarafından 2002 yılında % 25’e, 2006 yılında % 30’a, 2007–2008–2009 yılları için % 50’ye yükseltilmiş, 2010 yılı için % 20’ye geri çekilmiştir.
Halbuki, Şirketin yaptığı satışın her yıl %25’in üzerinde olduğu, 2009 yılında limitin çok üzerine çıkarak üretimin %74,8’ini piyasada sattığı Enerji Bakanının resmi cevaplarından anlaşılmaktadır. 2009 yılında yapılan bu elektrik satışının parasal karşılığı 210 milyon liradır. Buna göre iki yıllık elektrik satış geliri, neredeyse tüm özelleştirme bedelini karşılamaktadır.
İhale şartnamesine göre, hisse satış sözleşmesinin ve maden ruhsatlarının feshini, Oymapınar Santralının işletme hakkının iptalini gerektiren bu duruma neden göz yumulduğu ve EPDK’nın arz güvenliği açısından ihtiyaç duyulacak hallere münhasır bu oranı artırma yetkisi olmasına karşın, bu özelleştirmenin akabinde her yıl neden artırdığı, hatta 2006 ve 2007 yılları için alınan kararlarla geriye dönük niçin artırdığı araştırılmalıdır.
Bu itibarla; yargı kararlarının ve şartname hükümlerinin uygulanmaması nedeniyle Anayasa’ya, yasalara ve şartnameye aykırı bir şekilde yürütülen işlemlerin tüm yönleriyle ortaya çıkarılması, görevini yapmayan sorumluların ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis Araştırması açılması gerekli görülmektedir.
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.
