Ekiz Avukatlık Bürosu Partnerlarından Bozkır Dereköy'ün yetiştirdiği genç Av. Mehmet Ali Keser'e konuya ilişkin görüşlerini sorduk.
Vatandaşların en çok mağdur olduğu konulardan biri olan, eksik ve ayıplı teslim edilen konutlarla ilgili sorunların artık çözüme kavuşturulması gerektiğini belirten Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Avukat Mehmet Ali Keser, "Vatandaşların bir bölümü konutlarını zamanından çok sonra veya hiç teslim alamamaktan yakınırken, bir kısmı da konutunu teslim almış olmakla beraber eksik ve kusurlu olmasından dolayı bir çok sorunla uğraşmak zorunda kalıyor" ifadelerini kullandı.
İnşaat sektöründe maketten konut satışı büyümeye devam ederken, 28 Mayıs 2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'a rağmen konut satın alan tüketicilerin şikâyet ve mağduriyetleri de artmaya devam ediyor.
İnşaat firmaları satışı bitirdikten sonra adeta ulaşılmaz oluyor ve satış sonrası yeterli hizmeti vermiyor. Hatalı imalat, kusur, ayıplı teslim gibi problemlerle karşılaşan tüketici evi teslim aldıktan sonra taşınmak ve yerleşmek için adeta eziyet çekiyor. Neredeyse ev aldığına pişman olan vatandaş yaşadığı sorunlar yüzünden tam hayalini kurduğu eve kavuştum derken; hem aile içi ilişkilerine yansıyan psikolojik problemler yaşıyor.
KONUTLARIN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU AYIPLI TESLİM EDİLİYOR
Satıcının taahhüt ettiği, tüketicinin maket üzerinden beğenip anlaştığı konutları teslim alanların büyük çoğunluğu konutu teslim aldıktan sonra eksik ya da kötü yapılmış işçilik, kalitesiz malzeme kullanımı, ses, su ve ısı yalıtımı problemleri, eksik çevre düzenlemesi, sosyal tesislerin taahhüt edildiği gibi yapılmamış olması, akan-kokan banyolar, çatı sorunları, otoparka su basması, çatlayan sıva, çalışmayan asansör gibi benzer problemler yüzünden mağduriyet yaşıyor. Oysa Tüketici Kanunu müteahhidi 5 yıl boyunca tüm bu hususlardan sorumlu tutuyor. Be var ki, tüketiciyi çeşitli bahanelerle oyalamayı alışkanlık haline getiren müteahhide karşılık iyi niyetli yaklaşan vatandaşlar zamanında gerekli başvuruları yapamadığı için maddi ve manevi kayıplarla karşı karşıya kalıyor.
Site içinde taahhüt edildiği halde otopark, spor alanları, yüzme havuzu, sauna gibi ortak kullanım yerleri yapılmamışsa eksik ifa; bu gibi yerler yapıldığı halde taahhüt edilen tesislerin kamunun kullanımına da açıldığı halde ise gizli olmayan ayıplı ifa bulunacaktır. Bunun gibi, açık ayıplı ifa halinde tüketici konut sahibinin derhal ayıplı ifa nedeniyle satın aldığı kuruma ihtarname göndermesi gerekir. aksi halde sahip olduğu hak elinden gidebilir.
KONUTLAR ZAMANINDA TESLİM EDİLMİYOR
Konutun sözleşmede belirtilmiş tarihte bitirilmemesi, yani geç teslim edilen konutlar ise başka bir mağduriyet yaşatıyor. Zamanında konutunu teslim alamayanların oranı ise şikâyetler arasında ikinci sırada. Planlamasını konutun teslim tarihine göre yapan tüketici sözleşmede vaat edilen zamanda teslim edilmeyen konutlar yüzünden mağdur olabiliyor. Kirada oturanlar maddi kayıp yaşayabiliyor, çocukların okullarında, çalışanlarında işyerlerinde sıkıntılar yaşanıyor ve bütçesini evini teslim alacağı tarihe göre yapan tüketici için hesapta olmayan kira giderlerine katlanmak zorunda kalıyor.
TÜKETİCİLER MALESEF DOLANDIRILIYOR
Art niyetli müteahhitlerin maket projelerinden ev beğenip sonradan kandırıldığını anlayan binlerce mağdur şikayetler arasında üçüncü sırayı paylaşıyor. Bu şikâyet sahipleri arasında, parasının tamamını ödemiş olan vatandaşlarımız bile olabiliyor. Geçen zaman içinde projenin hiç başlamadığını ya da az biraz yapılan inşaatın bir türlü bitmediğini görünce kandırıldıklarını anlayan tüketiciler önce müteahhide ulaşmaya çalışıyor. Müteahhide ulaşamayan tüketici yetkili birini bulamayınca mahkemede hakkını aramak istiyor. Bu mağduriyetleri yaşayanların büyük kısmı dar ve orta gelirli vatandaşlar olduğundan ve bunların pek çoğu davalarını avukat ile takip edebilecek imkânlara sahip olamadığından için dava bile açılamıyor. Kaldı ki bu inşaat şirketlerinin bazıları hiçbir mal varlığına sahip olmasa da,, bir şekilde farklı projelerle piyasada satış yapmaya devam edebiliyor.
Tüketici, konut satarken inşaat firmasının gösterdiği ilgi alakayı satış sonrasında göstermediğinden yakınıyor. Yetkili birine ulaşmak zor, hatta pek çok hâlde imkânsız olabiliyor. . Bu nedenle tüketicinin haklarını iyi bilmesi, konut almayı aceleye getirmemesi gerekir.
TÜKETİCİLER BU DURUM KARŞISINDA NELER YAPABİLİR?
Tüketici geç konut teslimlerinde inşaat firması ile yaptığı sözleşmede yazan cezai şart hükümlerine başvurabilir. Eksik ve ayıplı teslimlerde mümkünse noterden ya da taahhütlü mektup veya faks yoluyla ihtar gönderilmelidir. İhtar ile giderilemeyen ayıp, eksik veya kusurlar için Tüketici Mahkemesine başvurarak ayıpların tespiti ve giderilmesine karar verilmesini talep etmelidir.
Konut alıcısı tüketiciler, konutlarda karşılaştıkları ayıplara ilişkin olarak 6 ay içinde satıcıya bildirim yapar ise misli ile değiştirme ya da faiziyle bedelini isteme hakkına kullanabileceklerdir..
Ayrıca belirtmek gerekir ki, seçimlik hakların kullanılması nedeniyle ortaya çıkan tüm masraflar, tüketicinin seçtiği hakkı yerine getiren tarafça karşılanır. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat da talep edebilir.
Avukat Mehmet Ali KESER (emlakkulisi.com)
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.