Aşırı Otoriter Anne Babalar (1)
M. Emin KARABACAK
Otoriter anne baba deyince akla; çocuklar üzerinde psikolojik baskı kurup yeri ve zamanı geldiği zaman bu baskıyı hissettiren, zaman zamanda şiddet kullanabilen anne babalar aklımız gelmektedir.
Yaşadığımız çağda aşırı otoriter anne babalar tam anlamıyla kalmasa da zaman zaman aile içi ilişkilerde buna rastlanmaktadır. Zamanında anne babaları tarafından dizlerine alınıp sevilmeyen anne babalar, bugün kendi çocuklarını omuzlarından indir(e)memektedirler. El bebek gül bebek yetiştirilen ve sürekli omuzlarda taşınan bu çocuklar, zamanla anne babalara ağır gelmektedir.
Çocukların her şeylerine koşuşturmak, günümüz anne babalarını fazlasıyla yormaktadır. Anne babalarının fedakarlığı çocukların sorumsuzluğu anne babaların çocuklara karşı tutumlarını tekrar gözden geçirmelerine neden olacaktır. Bu durum anne babaların çocuklar üzerinde ağırlıklarını hissettirip denge kurma adına zaman zaman otoriter yapacaktır. Dize alınmama ve omzundan indirme konusunda dengeyi kurmakta aslına bakarsanız hiçte kolay olamayacaktır. Bu kolay olmayınca anne babalar, ağırlıklarını otoritelerini kullanarak sağlamaya çalışacaklardır.
Otoriter Anne Babaların Özellikleri
Otorite anne babaların kuralları vardır ve bu kurallarını dışına çıkılmasından hoşlanmazlar. Çıkıldığı zamanda tepkileri ağır olur. Onun içinde sık sık çocukların kurallara uyup uymadıklarını kontrol ederler. Kurallar zorlandığı zamanda gerekli uyarıları fazlasıyla yaparlar.
Otoriter anne babalar, çocuklar ve kendilerinden daha çok; "El âlem ne der!" kaygısı yaşadıklarından çevresi tarafından çocuklar adına söz gelmesinden korkarlar. Bu korkularından dolayı da çocuklara gereğinden fazla kurallar koyarlar.
Otoriter anne babalar kurallar konusunda istişareye açık değillerdir. Çocukların seçme hakkı yoktur sadece itaat vardır. Kurallar anne babaların doğruları ölçüsünde değerlendirilir, sorgulanmaz ve hata kabul etmez.
Otoriter anne babalar, çocuklarla ilişkileri sınırlı, sevgileri de yüzeyseldir. Çocukluğunda sevgi konusunda anne babalarının fiziksel temasından uzak büyüyenler, çocuklara karşı aynı yaklaşımı sergilerler.
Otoriter anne babalar; "Biz babadan böyle gördük." diyerek şımarıp saygıyı elden bırakmasınlar diye çocukları kalpten sevdiklerini ifade ederler. Bu düşüncelerinden dolayı da çocuklarına doya doya sarıl(a)mazlar. Çocukları dizlerine alırlar ya da ulu orta yerlerde severlerse otoritelerinin sarsılacağını düşünürler.
Otoriter anne babaların sevgileri şarta bağlıdır. Çocuklar anne babaların beklentilerine göre davranırlarsa sevgi onlar için pekiştitreç olur. Eğer çocuklar anne babalarının beklentilerine göre davranmazlarsa tepkiyle karşılanır.
Otoriter anne babalar, çocuklarla ilişkileri kendilerince hep saygı boyutunda görseler de işin özünde korku yatmaktadır. Çocukların yaşları ne olursa olsun her zaman saygıyı ön planda tuttuklarını söyleseler de aynı saygıyı kendileri çocuklara göster(e)mezler.
Otoriter Tutumunun Çocuk Üzerinde Etkileri
Çocuk eğitiminde ödülden daha çok ceza yöntemi uygulayan otoriter anne babalar, çocukların sağlıklı bir kişilik geliştirmelerinin de önüne geçeceklerdir.
Otoriter anne babaların aşırı kontrol ve disiplin adına mükemmeliyetçilikleri çocuklarda birçok sorunu da beraberinde getirecektir. Anne babalarının söz ve davranışlarına pasif bir direnç gösterebilecekleri gibi anne babanın mükemmeliyetçiliklerine karşı yalana da başvurabilirler. Bunun yanında tırnak yeme, tik, altını ıslatma, konuşma problemleri, davranış problemleri, kaygı, öfke patlamaları gibi birçok istenmeyen davranışlar ortaya çıkabilir. Yine bu çocuklarda güven problemleri bağlı olarak; güvensizlik, çekingenlik, kararsızlık, sosyal hayata ve etkinliklere katılmada isteksizlik durumlarda görülebilir.
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.