"Sevgi ve Ben Dili"
M. Emin Karabacak
Büyümenin ve sosyal hayata katılmanın ilk emarelerinden olan dil, büyüklerde olduğu kadar çocuklarda da iletişim kurmada çok önemlidir. Çocukların aile ortamında öğrendikleri iletişim dili, çocuklar için daha da önemli hale gelmektedir. Bu nedenle anne babalar, çocuğun konuşmayı öğrenmeye başlamasından itibaren daha dikkatli ve daha yumuşak olmaları gerekir. Yani eş dostla konuşurken dikkat ettikleri sevgi dilinnin çok daha fazlasına çocuklarla konuşurken de dikkat etmeli. Çünkü çocukların kalpleri daha hassastır ve anne babalarını da model olarak almaktadırlar.
Anne babalar, çocuklarının kendilerinden bağırarak bir şey istemelerini istemedikleri gibi çocuklar da anne babalarının kendilerinden bağırıp çağırarak bir şey istemelerini istemez. Çocuklarının kendilerinden kibar bir şekilde bir şey istemesini isteyen anne babalar; bu konuda öncelikle onlara en güzel şekilde model olmalıdırlar.
Anne babalar genelde çocuklarıyla iletişim kurarlarken ses tonlarını yükseltip emri vaki şeklinde hitap ederler. "Kes şunu, kapat çeneni, git dersine çalış…" bunlardan birkaç tanesi. Oysa anne babalar, arkadaşlarıyla konuşurken dikkat ettikleri gibi çocuklarıyla da konuşurken dikkat etmiş olsalardı ilişkileri çok daha iyi olurdu.
Çocuklarla iletişim kurarken ve onları dinlerken aktif dinleme becerilerinin (zaman ayırmak, empati, geri bildirim, beden dili, fikirlerine saygı duymak) kullanılması çocuğun iletişim becerisini artıracaktır. Aksi takdirde tatlı sevginin yetersizliği çocuğu tatlı yiyeceklere, kimse görmeden mutfaktan yiyecek atıştırma, çalma, yalan söyleme gibi olumsuz davranışlara yöneltebilir.
Anne babaların dünyanın en değerli hazinesi olan çocuklarıyla iletişim kurarken onları yargılamadan, eleştirmeden, uzu uzun nasihat etmeden bir yetişkin gibi konuşmaları iletişim becerilerini artıracaktır. Bunun içinde çocuklarla kurulacak iletişimde ben dilini de iyi kullanmak gerekir. Olumsuzluk durumlarda çocuğu suçlayıp kendisini savunmaya geçecek şekilde değil, yapılanlar karşısında anne babalar, duygu ve hissettiklerini seviyelerine uygun ve güzel bir şekilde ifade etmeleri gerekir.
Çocukla iletişim kurarken çocuğu suçlamak yerine; "Bu şekilde davranınca, böyle söyleyince kendimi kötü hissediyorum… Ödevlerini zamanında yapmadığın için üzülüyorum…" ile başlayan ben dili içeren cümlelerle duygularımızı ifade etmemiz iletişimin devamını sağlayacaktır.
"Okuldan çıkıp doğruca eve gelmediğin zaman başına bir şey gelmesinden korkuyorum. Çünkü nerde olduğun hakkında bir bilgim yok. Bekletilmek hoşuma gitmiyor, bu da beni tedirgin ve huzursuz ediyor." demeniz, hoşunuza gitmeyen kendisinin değil, davranışlarının olduğunu farkına varmasını sağlayacaktır. Bunun yanında çocuklara hayır deneceği zaman; "Seni seviyorum; ama isteğine hayır…" demeniz, çocuğunuz için daha olumlu bir sevgi dili olacaktır.
Çocuklar sıkıntılı ve üzgün oldukları zaman konuşmak istemezler. Bu durumda konuşması için çocuğun üstüne gitmek yerine; "Canın herhalde konuşmak istemiyor; ama ne zaman konuşmak istersen ben seni dinlemeye hazırım..." mesajı çocuğun sıkıntılarını sizinle paylaşmasına olanak sağlayacaktır.
Çocuklar, kendilerine yakın duran, konuşurken gözlerinin içine bakan ve geribildirimleri ben diliyle veren anne babalarla daha iyi iletişim kurmaktadırlar. Yine konuşma esnasında sözlerinin kesilmemesi, durakladıklarında "Hımmm, evet, anlıyorum…" diye geri bildirimler verilmesi, çocukların dinlenildiğini ve anlaşıldığını göstereceğinden daha rahat konuşmalarını sağlayacaktır. Olumlu geribildirimler, çocukların benlik saygılarını geliştirecektir. Çünkü çocukların kendileri hakkındaki duygu ve düşünceleri, benlik saygısına bağlıdır. Yine olumlu geribildirim; çocukların kelime hazinelerini geliştirecektir. Bu da çocukların konuşma yeteneklerini geliştireceğinde duygu ve düşüncelerini daha iyi ifade etmelerini sağlayacaktır.
Sonuç olarak; anne babalar, dünyanın en değerli hazinesi olan çocuklarıyla konuşurken onları yargılamadan, eleştirmeden, nasihat etmeden sevgi dolu cümlelerle iletişim kurmalıdırlar. Ve en önemlisi çocuklarımızı gerçekten dinlediğimizde, onlara zaman ayırdığımızda, konuşurken onları yüreklendirdiğimizde, onlarla ilgilendiğimizde, onlara fırsat verdiğimizde ve en önemlisi onları koşulsuz kabul edip takdir ettiğimizde iletişim problemleri ortadan kalkacaktır.
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.
