.jpg)
Yazıma başlamadan önce öncelikle ülkemize büyük geçmiş olsun. Depremde vefat edenlere Rabbimden rahmet, yaralılara acil şifalar, yakınlarına da sabırlar diliyorum. Rabbim bir daha böyle acılar yaşatmasın aziz milletimize.
İnsan hayatındaki ani ve olumsuz değişikler, büyükleri olduğu kadar çocukları da etkilemektedir. Bu değişiklikler içinde deprem, kaza, sel, ölüm, ayrılık olumsuz etkenlerdendir.
İnsanların depremden farklı etkilenmelerinin birçok nedeni vardır. İnsanlar depremden; kişilik yapısına, aile ortamına, yetiştirilme tarzına, deprem anında bulunduğu yere, depremin şiddetine, deprem hakkında önceden bilgisi olup olmamasına göre farklı şekillerde etkilenirler. Bunun yanında çocuğun deprem sonrası tepkilerine verilen geri bildirimler, anne-babanın ve büyüklerinin deprem konusundaki tepkileri, deprem anında yaşadıklarına şahit olma, basının olaya yaklaşımı da çocukları etkilemektedir.
Depremde Çocuğu Etkileyen En Önemli Nedenler
1.Çocuğun deprem hakkındaki bilgi durumu: Önceden deprem konusunda bilinçlendirilmiş aileler ve çocuklar, bilinçlendirilmeyenlere göre daha az etkilenmektedir. Deprem konusunda bilgisi olmayan çocuklar, yaşananlara anlam veremedikleri bu olayı anlamaya çalışırken bir bocalama geçirirler. Deprem konusunda bilinçlendirilen aileler ve onların çocukları; panik ve korku yaşamak yerine daha mantıklı hareket etmektedirler.
2.Çocuğun deprem anındaki durumu: Depreme yalnız yakalanan çocuklar, aileleriyle yakalan çocuklara göre daha fazla etkilenmektedir. Bu çocukların artçı depremlere karşı verdiği tepkiler diğer çocuklara oranla daha fazla olduğu gibi depremin meydana getirdiği bu etki de diğer çocuklara göre daha fazla devam etmektedir.
3. Depremde yaşananların etkisi: Deprem anında çocuğun karşılaştığı vehametin büyüklüğü, deprem anında ailesinin yaşadıklarına şahit olma, ölüm, yaralanmalar çocukları daha fazla etkilemektedir.
4.Deprem sonrası anne babanın durumu: Çocuklar gibi anne babaların da depremden etkilenmesi normaldir. Ancak anne babanın deprem anında ve depremden sonraki tepkileri, çocukların içinde bulundukları ruh halinin boyutunu etkilemektedir. Bunun için anne babalar kadar çevrenin deprem hakkındaki olumsuz konuşmaları, çocuğun stresini önemli derecede etkilemektedir. Aileler çocuklarına model olma konusunda tepkilerini kontrol konusunda duyarlı olmalıdır. Çocuğa korkma deyip de bunu panik durumuna getiren aileler, çocuklarını ne kadar sakinleştirebilirler ki.
5.Çevre ve medyanın rolü: Deprem ve sonrasında çevrenin ve medyanın olaya yaklaşım şekilleri yetişkinleri olduğu kadar çocukları da fazlasıyla etkilemektedir. Bunun için basın, medya ve diğer kuruluşlar, olaylara olumlu yaklaşarak, insanların neler yapması gerektiği konusunda onları bilinçlendirmelidir.
Deprem Sonrası Çocuklarda Görülebilecek Problemler
Deprem sonrası çocuklarda; yalnız kalmaktan ve karanlıktan korkma, uyuyamama, tekrar deprem olacak korkusu, geceleri korkunç rüyalar görerek uyanmalar, uykuda konuşmalar, yalnız yatmaktan korkma, ani tepkiler, iştah bozukluğu, içe kapanma ya da aşırı sinirlilik, geceleri altını ıslatma, parmak emme, tırnak yeme, dalgınlık, huzursuzluk, kekeleme, küçük uyaranlara aşırı tepki verme gibi çocuklarda daha önce görülmeyen olumsuz davranışlar görülebilir.
Deprem Sonrası Çocuklara Yapılması Gerekenler
1. Çocuğa deprem hakkında kısa ve anlayabileceği şekilde bilgi verilmeli.
2. Depremde yapılması gerekenler uygulamalı olarak gösterilmeli.
3. Korku ve tepkilerimizde çocuklara olumsuz örnek olunmamalı.
4. Çocukların korkularına saygı duyulmalı.
5. Çocuğu olumsuz etkileyecek televizyon, internet, gazete, arkadaş gibi etmenlerden uzak tutulmalı.
6. Çocukları toplumsal hayattan soyutlamamalı. Arkadaşları ile oyun oynaması teşvik edilmeli.
7. Çocuk okula gidiyorsa öğretmeni ile işbirliği içinde olunmalı. Gerekirse okullardaki rehber öğretmenlerden yardım alınmalı.
8. Deprem konusunda çocuğu rahatlatma adına ona yalan söylenmemeli.
9. Çocukların duygu ve düşüncelerini ifade edebilecekleri sevgi ve güven dolu bir ortam hazırlanmalı. Çocukların korkularına karşı aşırı tepki verilmemeli.
10. Çocukların davranışları abartılmamalı.
11. Çocuklara yanlarında oldukları hissettirilmeli.
12. Çocukları depremin etkisi geçinceye kadar yalnız kalmamalarına dikkat edilmeli.
13. Çocukların deprem hakkında duygu ve düşüncelerini ifade edebilecekleri resimler çizdirilmeli.
14. Çocuklarla daha fazla zaman geçirmek adına onlarla oyunlar oynanarak onların deşarj olmaları sağlanmalı. Çocuklar bu süreçlerde iyi gözlemlenmeli.
15. HER ÇOCUK ÖZELDİR PSİKOLOJİK DURUMUNA GÖRE DE ÖZEL YAKLAŞILMALIDIR. GEREKİRSE UZMANINDAN YARDIM ALINMALIDIR.
Daha Fazla Bilgi İçin: M. Emin Karabacak, BAYRAMLIK İSTEMEYEN ÇOCUKLAR Tebeşir Yayınları, 4. Baskı, Konya.
İnsan hayatındaki ani ve olumsuz değişikler, büyükleri olduğu kadar çocukları da etkilemektedir. Bu değişiklikler içinde deprem, kaza, sel, ölüm, ayrılık olumsuz etkenlerdendir.
İnsanların depremden farklı etkilenmelerinin birçok nedeni vardır. İnsanlar depremden; kişilik yapısına, aile ortamına, yetiştirilme tarzına, deprem anında bulunduğu yere, depremin şiddetine, deprem hakkında önceden bilgisi olup olmamasına göre farklı şekillerde etkilenirler. Bunun yanında çocuğun deprem sonrası tepkilerine verilen geri bildirimler, anne-babanın ve büyüklerinin deprem konusundaki tepkileri, deprem anında yaşadıklarına şahit olma, basının olaya yaklaşımı da çocukları etkilemektedir.
Depremde Çocuğu Etkileyen En Önemli Nedenler
1.Çocuğun deprem hakkındaki bilgi durumu: Önceden deprem konusunda bilinçlendirilmiş aileler ve çocuklar, bilinçlendirilmeyenlere göre daha az etkilenmektedir. Deprem konusunda bilgisi olmayan çocuklar, yaşananlara anlam veremedikleri bu olayı anlamaya çalışırken bir bocalama geçirirler. Deprem konusunda bilinçlendirilen aileler ve onların çocukları; panik ve korku yaşamak yerine daha mantıklı hareket etmektedirler.
2.Çocuğun deprem anındaki durumu: Depreme yalnız yakalanan çocuklar, aileleriyle yakalan çocuklara göre daha fazla etkilenmektedir. Bu çocukların artçı depremlere karşı verdiği tepkiler diğer çocuklara oranla daha fazla olduğu gibi depremin meydana getirdiği bu etki de diğer çocuklara göre daha fazla devam etmektedir.
3. Depremde yaşananların etkisi: Deprem anında çocuğun karşılaştığı vehametin büyüklüğü, deprem anında ailesinin yaşadıklarına şahit olma, ölüm, yaralanmalar çocukları daha fazla etkilemektedir.
4.Deprem sonrası anne babanın durumu: Çocuklar gibi anne babaların da depremden etkilenmesi normaldir. Ancak anne babanın deprem anında ve depremden sonraki tepkileri, çocukların içinde bulundukları ruh halinin boyutunu etkilemektedir. Bunun için anne babalar kadar çevrenin deprem hakkındaki olumsuz konuşmaları, çocuğun stresini önemli derecede etkilemektedir. Aileler çocuklarına model olma konusunda tepkilerini kontrol konusunda duyarlı olmalıdır. Çocuğa korkma deyip de bunu panik durumuna getiren aileler, çocuklarını ne kadar sakinleştirebilirler ki.
5.Çevre ve medyanın rolü: Deprem ve sonrasında çevrenin ve medyanın olaya yaklaşım şekilleri yetişkinleri olduğu kadar çocukları da fazlasıyla etkilemektedir. Bunun için basın, medya ve diğer kuruluşlar, olaylara olumlu yaklaşarak, insanların neler yapması gerektiği konusunda onları bilinçlendirmelidir.
Deprem Sonrası Çocuklarda Görülebilecek Problemler
Deprem sonrası çocuklarda; yalnız kalmaktan ve karanlıktan korkma, uyuyamama, tekrar deprem olacak korkusu, geceleri korkunç rüyalar görerek uyanmalar, uykuda konuşmalar, yalnız yatmaktan korkma, ani tepkiler, iştah bozukluğu, içe kapanma ya da aşırı sinirlilik, geceleri altını ıslatma, parmak emme, tırnak yeme, dalgınlık, huzursuzluk, kekeleme, küçük uyaranlara aşırı tepki verme gibi çocuklarda daha önce görülmeyen olumsuz davranışlar görülebilir.
Deprem Sonrası Çocuklara Yapılması Gerekenler
1. Çocuğa deprem hakkında kısa ve anlayabileceği şekilde bilgi verilmeli.
2. Depremde yapılması gerekenler uygulamalı olarak gösterilmeli.
3. Korku ve tepkilerimizde çocuklara olumsuz örnek olunmamalı.
4. Çocukların korkularına saygı duyulmalı.
5. Çocuğu olumsuz etkileyecek televizyon, internet, gazete, arkadaş gibi etmenlerden uzak tutulmalı.
6. Çocukları toplumsal hayattan soyutlamamalı. Arkadaşları ile oyun oynaması teşvik edilmeli.
7. Çocuk okula gidiyorsa öğretmeni ile işbirliği içinde olunmalı. Gerekirse okullardaki rehber öğretmenlerden yardım alınmalı.
8. Deprem konusunda çocuğu rahatlatma adına ona yalan söylenmemeli.
9. Çocukların duygu ve düşüncelerini ifade edebilecekleri sevgi ve güven dolu bir ortam hazırlanmalı. Çocukların korkularına karşı aşırı tepki verilmemeli.
10. Çocukların davranışları abartılmamalı.
11. Çocuklara yanlarında oldukları hissettirilmeli.
12. Çocukları depremin etkisi geçinceye kadar yalnız kalmamalarına dikkat edilmeli.
13. Çocukların deprem hakkında duygu ve düşüncelerini ifade edebilecekleri resimler çizdirilmeli.
14. Çocuklarla daha fazla zaman geçirmek adına onlarla oyunlar oynanarak onların deşarj olmaları sağlanmalı. Çocuklar bu süreçlerde iyi gözlemlenmeli.
15. HER ÇOCUK ÖZELDİR PSİKOLOJİK DURUMUNA GÖRE DE ÖZEL YAKLAŞILMALIDIR. GEREKİRSE UZMANINDAN YARDIM ALINMALIDIR.
Daha Fazla Bilgi İçin: M. Emin Karabacak, BAYRAMLIK İSTEMEYEN ÇOCUKLAR Tebeşir Yayınları, 4. Baskı, Konya.
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te Bozkır Haber'e abone olun.
